Sayohat qiling va pul toping: aviakuryerlar kimlar va O‘zbekistonda qanday qilib aviakuryerga aylanish mumkin?
Ushbu maqolada bu qanday ish ekanligi, O‘zbekistonda aviakuryer bo‘lish va bundan qancha daromad olish mumkinligi haqida so‘z yuritamiz.
Orzungiz mamlakatlar bo‘ylab uchib, buning uchun pul olishmi? Bunday kasb, garchi juda kam uchrasa-da, haqiqatan ham mavjud. Aviakuryerlar – standart logistika sxemalarini chetlab o‘tib, qisqa vaqt ichida muhim yuklar va hujjatlarni yetkazib beruvchi mutaxassislardir. Ushbu maqolada bu qanday ish ekanligi, O‘zbekistonda aviakuryer bo‘lish va bundan qancha daromad olish mumkinligi haqida so‘z yuritamiz.
Aviakuryerlar kimlar?
Sodda qilib aytganda, aviakuryerlar DHL, FedEx, UPS yoki milliy pochta operatorlari kabi logistika kompaniyalari bilan ishlaydilar. Odatda, bu kompaniyalar jo‘natmalarni standart muddatlarda yetkazib beradi, ammo yukni 6–12 soat ichida topshirish kerak bo‘lgan vaziyatlar ham uchraydi. Shunda ishga aviakuryer – darhol aeroportga borib, jo‘natmani shaxsan yetkazib berishga tayyor bo‘lgan odam kirishadi.
Bu shunchaki qo‘shimcha ish emas, balki jiddiy kasbdir: logistika kompaniyalari ko‘pincha jismoniy shaxslar bilan emas, balki korporativ mijozlar bilan ishlaydi. Masalan, aviakuryerlarni farmatsevtika kompaniyalari tibbiy dori-darmonlarni zudlik bilan yetkazib berish uchun yoki IT-kompaniyalar muhim uskunalarni tashish uchun yollashi mumkin.
O‘zbekistonda qanday qilib aviakuryer bo‘lish mumkin?
Aviakuryer bo‘lib ishlash uchun bir nechta mezonlarga javob berish muhim:
Fuqarolik va viza tarixi. Ochiq vizalaringiz qancha ko‘p bo‘lsa, ishlash uchun yo‘nalishlar shuncha ko‘p bo‘ladi.
Sayohat tajribasi. Agar sizda allaqachon parvoz tajribasi bo‘lsa va bojxona tartib-qoidalarini bilsangiz, bu katta afzallik hisoblanadi.
Aviakompaniyalarning bonus kartalari mavjudligi yoki sodiqlik dasturlarida ishtirok etish. Bu sayohat xarajatlarini kamaytiradi va sizni logistika kompaniyalari uchun yanada jozibador nomzodga aylantiradi.
Aytaylik, siz Toshkentdasiz va yukni Singapurga 12 soatda yetkazishingiz kerak. Bunday holda, kompaniya koordinatori siz bilan bog‘lanib, tafsilotlarni – jo‘natma vazni, muddati va yo‘nalishini aniqlashtiradi. Agar rozi bo‘lsangiz, sizga chipta olib, yo‘lga jo‘natishadi. Parvozlar soni va buyurtmalar miqdori sizning joylashuvingiz, tajribangiz hamda viza holatingizga bog‘liq bo‘ladi. O‘zbekiston fuqarolari uchun vizasiz rejim barcha mamlakatlarda amal qilmasligini hisobga olsak, ba’zi yo‘nalishlar ishlash uchun qiyin bo‘lishi mumkin.
Aviakuryerlar qancha daromad qilishadi?
Aviakuryerning daromadi quyidagilarga bog‘liq:
buyurtmaning shoshilinchligi;
parvoz masofasi;
yuk turi.
Yevropa va AQShda kuryerlar oddiy buyurtmalar uchun kuniga o‘rtacha 150-200$ dan, shoshilinch yetkazib berish uchun esa kuniga 250-300$ gacha oladilar. Barcha xarajatlar, jumladan, parvoz va turar joy xarajatlari alohida qoplanadi. MDH va Markaziy Osiyo mamlakatlari uchun stavkalar pastroq, lekin baribir munosib daromad keltirishi mumkin, ayniqsa muntazam buyurtmalar bo‘lsa.
Aviakuryerlar xizmatidan kimlar foydalanadi?
Aksariyat hollarda, xususiy shaxslar odatdagi yetkazib berish xizmatlaridan foydalanadilar yoki kichik paketni yetkazib bera oladigan tanishlarini qidiradilar. Biroq, alohida yondashuvni talab qiladigan yuklar ham mavjud:
biznes uchun shoshilinch hujjatlar;
tibbiy preparatlar;
muhim texnik komponentlar.
Yukni iloji boricha tezroq yetkazib berish muhim bo‘lgan kompaniyalar aviakuryerlarni yollashadi, chunki bu tezroq va ba’zan standart tezkor yetkazib berish xizmatlaridan ham arzonroq bo‘lishi mumkin.
Aviakuryer sifatida qanday ish topish mumkin?
Ochiq vakansiyalar ko‘p emas, ammo quyidagi yo‘llarni sinab ko‘rish mumkin:
Logistika kompaniyalariga murojaat qilish. DHL, FedEx, UPS va boshqa operatorlar bilan bog‘laning.
Aviakompaniyalarga murojaat qilish. Ba’zi aviakompaniyalar shunday xizmatlarni taklif etadi.
Xususiy buyurtmalarni izlash. Telegram guruhlari va maxsus xizmatlarda ba’zan shoshilinch yetkazib berish so‘rovlari paydo bo‘ladi.
Bu stressli, ammo qiziqarli ish: siz doimo aloqada bo‘lishingiz va istalgan paytda safarga chiqishga tayyor turishingiz kerak.
Xususiy yetkazib berish: bundan pul ishlasa bo‘ladimi?
Ijtimoiy tarmoqlarda tez-tez «Kim Dubayga uchayotgan bo‘lsa, telefon olib o‘tib berishi kerak» kabi so‘rovlarni uchratish mumkin, albatta, mukofot evaziga. Nazariy jihatdan, bu yo‘l bilan ozgina pul topsa bo‘ladi, ammo bu juda xavfli.
Yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan muammolar:
Tovarni olib o‘tishga bojxona taqiqi;
Hujjatlarni soxtalashtirish;
Kontrabanda yoki noqonuniy yuklar (va buning uchun jinoiy javobgarlik).
O‘rtacha, xususiy kuryerlar har bir kilogramm yuk uchun 5 dollardan yoki har bir texnika (masalan, iPhone) uchun 50 dollardan ishlab olishadi. Biroq bu xavf-xatarga arzimaydigan daromad.
Agar sayohat xarajatlarining bir qismini qoplashni istasangiz, foydalanuvchilarni tekshirish va qo‘llab-quvvatlash xizmati mavjud bo‘lgan maxsus servislardan foydalanish xavfsizroq. Bunday xizmatlar qatoriga quyidagilar kiradi:
Ular tovarlarni minimal xavf bilan tashish va shu bilan birga sayohatdan daromad olish imkonini beradi.
Xulosa
Aviakuryer bo‘lib ishlash sayohat qilish va buning evaziga pul topish imkoniyatidir. Ammo bu ish bilan shug‘ullanish uchun chet el pasporti, viza tarixi bo‘lishi va shoshilinch parvozlarga doim tayyor turish kerak. O‘zbekistonliklar uchun bu kasb viza cheklovlari tufayli biroz murakkab, ammo xohish va qat’iyat bilan uni egallash mumkin.
Notanish odamlarga naqd pulga jo‘natmalarni yetkazib berish esa juda xavfli. Agar siz o‘zingizni bu sohada sinab ko‘rmoqchi bo‘lsangiz, tasodifiy buyurtmalarni qidirishdan ko‘ra, ishonchli kompaniyalar va xizmatlar bilan hamkorlik qilgan ma’qul.
